Nominacja do Kurpika

Baranowo, dnia 28 grudnia 2006 roku.
Pan
Mirosław Grzyb
Prezes Związku Kurpiów
Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Baranowie, chciałby przedstawić kandydaturę Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca „ZAWADY” do nagrody Prezesa Związku Kurpiów – „KURPIKA” – w kategorii muzyka i taniec, za całokształt jego działalności.
Oto krótka historia powstania i działalności Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca ZAWADY
Regionalny Zespół Pieśni i Tańca w Zawadach, wg informacji pozyskanych przez obecnych członków zespołu i Towarzystwo Społeczno-Kulturalnego im. Aleksandra Kopcia w Zawadach, jest pierwszym zespołem folklorystycznym powstałym na terenie Kurpi Zielonych. Jego założycielem był kierownik Szkoły Podstawowej w Zawadach Pan Aleksander Kopeć. Zespół rozpoczął swoją działalność pod koniec lat dwudziestych XX wieku. Są dowody, że już w 1930 roku tańcząc i śpiewając po kurpiowsku występował w Zawadach, Olszewce i w Ostrołęce. W roku 1933 występował na Święcie Plonów w Spalę, gdzie występu gratulował mu sam Prezydent RP Ignacy Mościcki. W 1938 roku zespół wyjeżdża z występami do Warszawy i do Krakowa. W Warszawie występy zespołu oglądał m.in. Marszałek Polski Rydz Śmigły. W Krakowie przedstawili „Wesele Kurpiowskie”. W czasie przedstawienia i po przedstawieniu było dużo braw. Tak do dnia dzisiejszego pamięta to Pani Jurczak Władysława z Brodowych Łąk, która w 1936 roku jako dwunastoletnia dziewczyna zaczęła tańczyć i śpiewać w Zespole.
Aleksander Kopeć po powrocie z obozu koncentracyjnego w maju 1945 roku po raz drugi przystępuje do organizowania szkoły i życia kulturalnego. W 1947 roku młodzież spotyka się w zorganizowanej świetlicy w Zawadach, gdzie zaczyna się rozwijać życie kulturalne okolicy. Odradza się zespół, który szybko powraca do świetności z lat 30-tych przerwanych wojną i i pięcioletnim pobytem A. Kopcia w obozie. O zespole z Zawad jest coraz głośniej. Występuje na wielu uroczystościach powiatowych, wojewódzkich i krajowych. Zespół wystawia „Wesele Kurpiowskie”, które prezentuje w wielu pobliskich miejscowościach. Jego śpiewy są nagrywane przez Polskie Radio i Telewizję, a Pani dr Grażyna Dąbrowska z Zakładu Etnografii PAN nagrywa krótki film, w którym zespół prezentuje taniec i zabawę.
W 1947 roku zespół bierze udział w I Festiwalu Muzyki i Pieśni w Warszawie. Występuje na wielu uroczystościach w Ostrołęce, Warszawie i w Krakowie. W 1948 roku w Zawadach odbywają się dożynki a zespół wystawia „Wesele Kurpiowskie”. Z zespołem kontaktuje się twórca Zespołu „Mazowsze” prof. Tadeusz Sygietyński.
W 1951 roku występuje na imprezach ludowych w Płocku, Pułtusku i Pruszkowie. Jest członkiem połączonego zespołu z Czarni, Kadzidła i Olszewki. Ten duży zespół w latach 1952 – 1956 wyjeżdżał na dożynki centralne do Krakowa, Lublina, Szczecina i Warszawy. Członkowie zespołu przeżywają najpiękniejszy okres w swoim życiu. Są zapraszani na wiele imprez lokalnych w całym kraju. Zespół nawiązuje kontakt z młodzieżą w Luboniu i Poznaniu, gdzie to wyjeżdża i prezentuje swój program kurpiowski. Te kontakty i wymiana młodzieży trwa prawie do 1966 roku, o czym pisze Głos Wielkopolski z 22 czerwca 1956 roku i z 12 października 1965 roku
W 1962 roku w Zawadach zostaje oddana do użytku nowa szkoła, w której to zespół ma swoje miejsce na próby i dalszą działalność. Zespół pod tym samym kierownictwem działa nadal. Do szkoły w Zawadach przychodzi nauczyciel Pan Henryk Gadomski, który pomaga w prowadzeniu zespołu od strony muzycznej. Zespół działa do 1977 roku, kiedy to 8 maja 1978 umiera Aleksander Kopeć.
Inicjatywa odrodzenia i kontynuacji zespołu zrodziła się w dniu 17 stycznia 1981 roku. Młodzi ludzie z Zawad reaktywowali zespół i działalność którą zainicjował i przez wiele lat prowadził Pan Aleksander Kopeć.. Nazwali się „Pod Borem”. Mają pewną wiedzę i podstawy, ponieważ kilkoro z nich należało wcześniej do zespołu szkolnego. Mają swojego muzykanta Edwarda Koziatka. Zbieraj ą informacje dotyczące tańców i pieśni śpiewanych w regionie od starszych ludzi. Podpatruj ą inne zespoły ludowe, korzystają z porad tych, którzy należeli do Zespołu Ludowego przy Szkole Podstawowej w Zawadach. Zaczęły się pierwsze próby. Do najmniejszego składu kapeli potrzebny był bębenek, który zakupiono 20 stycznia 1981 r. Pierwszy skład kapeli to Edward .Koziatek harmonia pedałowa i Czesław Faderewski bębenek. Pierwsi członkowie odrodzonego zespołu to: Edyta Gałązka i Czesław Płoski, Halina Olender i Jan Kupis, Teresa i Czesław Młynarscy, Teresa Płoska i Jerzy Olender, Danuta Gałązka i Czesław Nalewajk, Janina Święcicka i Jerzy Gałązka, Zofia Kupis i Zygmunt Koziatek, Krystyna Mańkus i Kazimierz Olender. Solistami byli: Krystyna Mańkus i Zygmunt Koziatek. Gawędy mówili: Jan Kupis i Czesław Płoski. Do podstawowego repertuaru zespołu należały:
pieśni i piosenki – „Wszyscy przyjechali mojego nie zidać”, „U młynarecki we młynie”, „Oj siano siano”, „Kiedy byłam mała”, „Poziadają ludzie”, „A kiedy ja wyjdę”, „Pod moim okienkiem”, „Gdzie się wybzieras panie Nichale”, „Zalecał ni się w Zawadach Wojtek”, „Daliśta ni dali”, „A jesceć ja jesceć”, „A ty do niej nie chodź” oraz tańce: Olender, Okrąglak, Powolniak, Fafór, Stara Baba, Zuraź, Polka, Gonienie poza stołem. Konik.
Pierwszy występ, oczywiście bez strojów odbył się 7 lutego 1981 roku w Baranowie, następny w dniu 12 kwietnia 1981 roku w Wojewódzkim Ośrodku Kultury w Ostrołęce. Pierwszy festyn zespół wraz z Kołem ZSMP zorganizował w dniu 16.08.1981 roku nad rzeką Omulew w Brodowych Łąkach dla mieszkańców tejże parafii. W tym okresie zespołowi pomagali instruktorzy Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Ostrołęce Pan Jerzy Białobrzewski i Pani Alina Halińska. Zawsze śpieszyli chętnie z pomocą i efekty były coraz bardziej widoczne. Zespół wyjeżdżał też na różne warsztaty artystyczne między innymi do B roku, gdzie Pani Maria Dąbrowska prowadziła z zespołem warsztaty szkoleniowe. Zespół podejmował różne inicjatywy między innymi podjął się pomocy w budowie przystanku autobusowego w stylu kurpiowskim w Zawadach. Potrzebowaliśmy własnego lokum nie tylko na działalność zespołu, ale także na inne cele i potrzeby, więc w późniejszym czasie powstał pomysł zbudowania własnej świetlicy, która rozrosła się do Wiejskiego Domu Kultury. Z roku na rok zespół odnosił coraz większe sukcesy, otrzymał pomoc od Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Ostrołęce w postaci wyposażenia zespołu w stroje. Zespół występował w wielu miejscach naszego kraju, był także w byłym Związku Radzieckim i byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej. Zespół w roku 2000 zmienił nazwę z „POD BOREM” na Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „ZAWADY”. Zespół działa od roku 1997 pod patronatem Gminnego Ośrodka Kultury, Sport i Rekreacji w Baranowie.
Część informacji o zespole i jego historii zaczerpnięto z książki Pana Stanisława Dawidczyka pt. „ 70 lat śpiewania i tańczenia w Zawadach – wydanej 2 lipca 2000 roku.
Pismo zredagowała – Grażyna Bączek